Przekrój przewodów w instalacjach elektrycznych dobiera się na podstawie kilku kryteriów, takich jak dopuszczalna obciążalność prądowa, spadek napięcia, wytrzymałość mechaniczna i skuteczność ochrony przeciwporażeniowej. Kluczowe znaczenie ma obciążalność prądowa długotrwała 𝐼_dd, która nie może być mniejsza niż prąd roboczy 𝐼_rob. Przepisy wymagają stosowania przewodów miedzianych dla przekrojów do 10 mm². Szczegółowe wartości obciążalności prądowej określa norma PN-IEC 60364-5-523.

Sposoby ułożenia przewodów A1, B1, C i D to standardowe metody instalacji przewodów i kabli elektrycznych, które wpływają na ich obciążalność prądową. Oznaczenia te pochodzą z norm elektrycznych (np. PN-HD 60364-5-52), określających warunki odprowadzania ciepła.

Wyjaśnienie sposobów ułożenia przewodów:

• A1 – Przewody jednożyłowe w rurach i wielożyłowe w ścianach
  • Przewody są umieszczone w rurach instalacyjnych w ścianach lub w peszlach zatopionych w tynku.
  • Słaba wentylacja powoduje gorsze odprowadzanie ciepła → mniejsza obciążalność prądowa.
• B1 – Przewody jednożyłowe w rurach na ścianie
  • Przewody są prowadzone w rurkach mocowanych na powierzchni ściany.
  • Lepsze chłodzenie niż w ścianach, więc można dopuścić większe obciążenia prądowe.
• C – Przewody wielożyłowe na ścianie
  • Przewody układane bezpośrednio na ścianie (np. w korytkach kablowych, uchwytach).
  • Swobodny dostęp powietrza zapewnia lepsze odprowadzanie ciepła, więc przewody mogą przenosić większe prądy.
• D – Kable w przepustach i w ziemi
  • Dotyczy kabli układanych w ziemi lub w rurach osłonowych.
  • Kable ziemne mają większą obciążalność prądową niż przewody w rurach w ścianie, ale zależy to od warunków gruntowych i sposobu układania.

Jak to działa w praktyce?

Im lepsza możliwość chłodzenia przewodów, tym większy dopuszczalny prąd.

Np. dla przewodu 4 mm²:

Sposób A1 (w rurze w ścianie, 3 żyły) → tylko 24 A
Sposób C (na ścianie, 2 żyły) → aż 35 A

Wniosek z tego że instalacja w ścianach i rurach mocno ogranicza przenoszony prąd, dlatego w praktyce stosuje się większy przekrój przewodów, by uniknąć przegrzewania.